Η θυσία του πρώτου Ευέλπιδος από ιδρύσεως της Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων στα ιερά χώματα της Ηπείρου κατά τις επιχειρήσεις απελευθέρωσης των Ιωαννίνων 1912 - 1913.

Γράφει ο Αντγος (ε.α.) Αντώνης Βασιλείου*.

Ο Λοχίας Εύελπις ΙΙας Σκαρλάτος Ρωσσέτης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1892 και φοίτησε στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων. Ο πατέρας του Σωτήριος Ρωσσέτης, ήταν Ταγματάρχης του Ελληνικού Στρατού.

Προερχόταν από πολύ παλαιά και σημαντική οικογένεια. Ο πρόγονος του Σκαρλάτος Ρωσσέτης είχε διατελέσει επί βασιλείας του Όθωνος, γενικός πρόξενος Ηπείρου και Αλβανίας. Η μητέρα του προερχόταν από το γένος του φαναριώτη Αλέξανδρου Ρίζου Ραγκαβή, γνωστού λόγιου, ποιητή, πεζογράφου και καθηγητή αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και διπλωμάτη.

Στους Α΄ Βαλκανικούς Πολέμους η Σχολή των Ευελπίδων διέκοψε τη λειτουργία της επί έξι και πλέον μήνες. Οι σπουδαστές επιστρατεύτηκαν και έλαβαν μέρος στον πόλεμο, με τους Ευέλπιδες της ΙΙας τάξης να ονομάζονται – προάγονται σε Λοχίες.

Ο Εύελπις – Λοχίας Σκαρλάτος Ρωσσέτης μετέβη στα πεδία των μαχών Μπιζανίου και εκτελούσε τα καθήκοντα Υπασπιστού του Λοχαγού Σταύρου Ρήγα Διοικητού τάγματος του Συντάγματος Κρητών.

Στις 2 Δεκεμβρίου 1912 οι τούρκοι εκδιώχθηκαν από τις εξωτερικές περιμέτρους των οχυρώσεων του Μπιζανίου και την επόμενη οι μάχες συνεχίζονταν καθώς οι Έλληνες προσέγγιζαν στα οχυρωματικά έργα σε απόσταση 500 μέτρων. Σ΄ αυτό το διήμερο ο Ρωσσέτης εκτελούσε τα καθήκοντα του με τόλμη και ανδρεία.

Στις 5 Δεκεμβρίου πραγματοποιήθηκε επίθεση των Τούρκων κατά των Ελλήνων Ευζώνων. Ο Σκαρλάτος Ρωσσέτης εθεάθη κατά την μαρτυρία του Λοχαγού του Σταύρου Ρήγα να λογχίζει τους Τούρκους και όταν εκείνοι οπισθοχώρησαν ο νεαρός Εύελπις βρέθηκε στην πρώτη γραμμή της καταδίωξης. Ξαφνικά βλέπει ένα τούρκο με πελώρια σωματική διάπλαση να επιτίθεται εναντίον Έλληνα σκοπού, τον οποίο κατόρθωσε να φιμώσει. Οι δύο αντίπαλοι άρχισαν να παλεύουν. Ο Έλληνας προσπαθούσε να απαγκιστρωθεί από τα χέρια του τούρκου. Ο Ρωσσέτης δεν δίστασε ούτε στιγμή, μόλις αντιλήφθηκε το περιστατικό. Αν και άοπλος εκείνη τη στιγμή, όρμησε επάνω τους, απέσπασε τη λόγχη του δικού μας στρατιώτη και τη βύθισε στο στήθος του τούρκου, ο οποίος έπεσε κάτω νεκρός.

Η μοίρα του όμως δεν ήθελε να ζήσει ο γενναίος Εύελπις. Απέναντι σε ένα χαμηλό λόφο υπήρχαν τούρκοι που αντιλήφθηκαν τη σκηνή. Άρχισαν αμέσως πυρ ομαδόν κατά των δύο Ελλήνων, που έπεσαν νεκροί. Ο Ρωσσέτης χτυπήθηκε στο κεφάλι και εξέπνευσε αμέσως.

Σε επιστολή του Σταύρου Ρήγα, Διοικητού του Τάγματος στο οποίο υπηρετούσε ο Λοχίας Εύελπις ΙΙας Σκαρλάτος Ρωσσέτης, προς τον πατέρα του φονευθέντος Ευέλπιδος Ταγματάρχη Σωτήριο Ρωσσέτη αναφέρει :

«Την 5^ην Δεκεμβρίου από πρωΐας μέχρις εσπέρας κατεκλύσθη η κατεχόμενη υφ΄υμών θέσις υπό βροχής βλημάτων πυροβολικού πάσης διαμέτρου. Περί την 4^ην μ.μ ώραν επηκολούθησε επίθεσης πολυαρίθμου πεζικού κατά των θέσεων ημών, καθ΄ ήν εις την σώμα προς σώμα πάλην ώφθη ο ήρως ημών Σκαρλάτος λογχίζων δια των ηρακλείων αυτού χειρών τους εχθρούς και εις την επακολουθήσασαν άτακτον φυγήν των κατά πόδας καταδιώκων αυτούς. Αι επιθέσεις επανελήφθησαν μέχρι της νυκτός τρίς και κατά τας τρείς τον αυτόν ηρωισμόν και την αυτήν αυταπάρνησιν επεδείξατο. Άμα τη επελεύσει του σκότους επηκολούθησε επίθεσις ασθενεστέρα μεν, αλλ΄ήτις εστοίχισεν ημίν την ζωήν του πεφιλημένου παλληκαριού ευρόντος ένδοξον και ηρωικόν θάνατον πρό των οχυρωμάτων του Μπιζανίου.

Σταύρος Ρήγας

Διοικητής τάγματος του Συντάγματος Κρητών

Εις ό υπηρετεί ο Ρωσσέτης»

Ο ηρωικός Εύελπις ενταφιάστηκε στον τόπο θυσίας του επί του υψώματος Προφήτης Ηλίας, κοντά στο χωριό Ελληνικό Ιωαννίνων εντός του Ιερού παρεκκλησίου Προφήτης Ηλίας. Αργότερα κατά την δεκαετία του 1960 τα οστά του μεταφέρθηκαν από συγγενείς του σε άγνωστη τοποθεσία.

Το 2017 με προσωπικό ενδιαφέρον του γράφοντος και μετά από αλλεπάλληλες επισκέψεις μου στην περιοχή, σε συνεργασία με κατοίκους του χωριού Ελληνικό και κυρίως των κ. Ηλία Χρόνη και κ. Βασίλη Παπαϊωάννου, συντάχθηκε και υποβλήθηκε σχετική πρόταση προς το ΥΕΘΑ και το ΓΕΣ για την συντήρηση του Ναΐσκου και του περιβάλλοντος χώρου καθώς και την τοποθέτηση προτομής στον τόπο θυσίας του Ευέλπιδος του οποίου παρεμπιπτόντως ο ανδριάντας κοσμεί την είσοδο της Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων στη Βάρη Αττικής.

Μία πρόταση μου, προϊόν αισθήματος χρέους και τιμής, η οποία "Αμ Έπος Αμˊ Έργον" βρήκε την άμεση, θερμή και έμπρακτη στήριξη του επίτιμου Αρχηγού ΓΕΣ και νυν Υφυπουργού Εθνικής Αμύνης Στρατηγού (ε.α.) Αλκιβιάδη Στεφανή, καθώς και των Διοικητών της 8ης Μεραρχίας Ηπείρου (Ταξιάρχου Νικ. Ανδριόπουλου και Ταξιάρχου Δημ. Μπολομύτη), ολοκληρώθηκε με τα αποκαλυπτήρια της προτομής του Λοχία Ευέλπιδος ΙΙας Σκαρλάτου Ρωσσέτη την 31^η Ιουλίου 2018.

Σημαντική επίσης ήταν η συμβολή της Περιφέρειας Ηπείρου, του Δήμου Βορείων Τζουμέρκων του γλύπτη Θεόδωρου Παπαγιάννη ο οποίος αφιλοκερδώς φιλοτέχνησε την μαρμάρινη προτομή και αρκετών κατοίκων της τοπικής κοινότητας Ελληνικού, οι οποίοι αμέσως συνέδραμαν την 8η Μεραρχία Ηπείρου στην ολοκλήρωση του έργου ανακαίνισης του Παρεκκλησίου, της βελτίωσης του περιβάλλοντος χώρου και της βελτίωσης του δρομολογίου προσβάσεως.

Από το 2018 και στο εξής η Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων ανέλαβε την φροντίδα του Ιερού παρεκκλησίου του Προφήτη Ηλία και στις 05 Δεκεμβρίου κάθε έτους αποστέλλει αντιπροσωπεία Ευελπίδων στο ετήσιο μνημόσυνο που τελείται στο υπόψη παρεκκλήσιο, προς απόδοση φόρου τιμής στο πρόσωπο του του πρώτου Ευέλπιδος που έπεσε στο βωμό της ελευθερίας. Στο εν λόγο μνημόσυνο συμμετέχουν επίσης οι τοπικές πολιτικές και στρατιωτικές αρχές του νομού Ιωαννίνων καθώς και κάτοικοι της περιοχής.

 
* Ο Αντώνης Βασιλείου είναι Αντιστράτηγος (εα), Διπλωματούχος Πολιτικός Μηχανικός, MSc Επιχειρησιακός Ερευνητής, τ. Σύμβουλος ΟΑΣΕ επί Συμβατικών Εξοπλισμών και τ. Μελετητής των Συστημάτων Διοικήσεως και Ελέγχου Πληροφοριών του ΝΑΤΟ.