Μία άγνωστη σε πολλούς από εμάς άποψη και πληροφορία Γερμανού πανεπιστημιακού ιστορικού, για το κατοχικό δάνειο και τις αποζημιώσεις των θυμάτων του ναζισμού.

Γράφει ο Αντιστράτηγος (εα) Βασιλείου Αντώνιος*

Παραθέτω την παρακάτω ιστορική άποψη και πληροφορίες που έλαβα σε προσωπική επιστολή από γνωστό μου Γερμανό ιστορικό για προβληματισμό και ΧΩΡΙΣ να λαμβάνω θέση ΟΥΤΕ να επιβεβαιώνω το περιεχόμενο. 
Η μετάφραση από τα Αγγλικά έγινε από εμένα.

Τι συνέβη στις αποζημιώσεις μετά τον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο και ιδιαίτερα στην περίπτωση της Ελλάδας.

«Πρώτος γύρος»

Στο συνέδριο του Potsdam τον Ιούνιο του 1945, διαπιστώθηκε
ότι για πολλά χρόνια η Γερμανία δεν θα είναι σε θέση να πληρώσει καμία αποζημίωση επειδή η χώρα είναι κατεστραμμένη. Για το λόγο αυτό οι σύμμαχοι αποφάσισαν μεταξύ άλλων να ξηλώσουν τον μηχανικό εξοπλισμό
των βιομηχανιών της χώρας αξίας 23 δισεκατομμύρια δολάρια. Το υλικό αυτό θα διαμοιράζονταν μεταξύ των νικητών. Η Γαλλία και η Αγγλία πήραν το μεγαλύτερο μέρος. Η ΗΠΑ πήραν τα τεχνολογικά σχέδια όπως για τα αεριωθούμενα αεροπλάνα.

Το 1946 ιδρύθηκε στο Παρίσι η συμμαχική επιτροπή αποζημιώσεων.
Από την Ελλάδα ορίστηκε μέλος στην εν λόγω επιτροπή ο Γεώργιος Λαύδας.

Το συνέδριο του Potsdam είχε αποφασίσει η Ελλάδα να αποζημιωθεί με το 4,5% του βιομηχανικού υλικού και με το 2,7% των υπολοίπων αποζημιώσεων. Έτσι λοιπόν 30.000 τόνοι γερμανικού βιομηχανικού εξοπλισμού (μηχανήματα, γερανοί, γραμμές παραγωγής κλπ) αξίας 30 εκατομμυρίων δολαρίων, είχαν αποδοθεί στην Ελλάδα.

Εντός των επομένων μηνών αυτός ο βιομηχανικός εξοπλισμός, απομακρύνθηκε από την βιομηχανική περιοχή του Ruhr και μεταφέρθηκε στο Hamburg, από όπου θα μεταφερόταν ατμοπλοϊκά στην Ελλάδα. Ο εξοπλισμός δεν ήταν άχρηστος, αλλά μηχανήματα τα οποία μέχρι τότε κατασκεύαζαν οπλικά συστήματα κλπ.

Όταν ο εξοπλισμός έφθασε στο Hamburg έπρεπε να αποθηκευθεί στο λιμάνι σε ξύλινες πλωτές εξέδρες, επειδή όλα τα κτήρια αποθήκες είχαν ισοπεδωθεί από τη συμμαχική αεροπορία.

Το 1949 δημιουργήθηκε η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας. Το 1950 σταμάτησε η αποξήλωση του Γερμανικών βιομηχανιών και όλα τα μέλη της επιτροπής αποζημιώσεων έφυγαν από τη Γερμανία εκτός από έναν, τον Έλληνα Γιώργο Λαύδα.

Το 1950 οι πρώτοι 10.000 τόνοι βιομηχανικού εξοπλισμού φορτώθηκαν σε Αγγλικά πλοία με προορισμό την Ελλάδα, αλλά ποτέ δεν βρήκαν το δρόμο για αυτήν !!!

Όταν το 1952 ήταν η σειρά του υπόλοιπου εξοπλισμού να φορτωθεί, διαπιστώθηκε ότι είχε σκουριάσει σε τέτοιο βαθμό που πουλήθηκε σαν παλιοσίδερα.. Τα χρήματα που εισπράχθηκαν από την πώληση αυτή, δεν έφθασαν ποτέ στην Ελλάδα. Η Ελληνική πρεσβεία στην Βόνη ήταν γνώστης του θέματος.

Αν είχε φθάσει ο εξοπλισμός αυτός στην Ελλάδα θα είχε δημιουργηθεί μία πολύ καλή βάση για την βιομηχανική ανάπτυξη της χώρας.

Κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου (1946 – 1949) 2 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ δόθηκαν στην Ελλάδα. Στην αρχή της 10ετίας του 1950 οι ΗΠΑ σταμάτησαν τη βοήθεια προς την Ελλάδα. Έτσι η Ελλάδα άρχισε να ψάχνει πηγές βοήθειας και στράφηκε προς τη Γερμανία.

Δεύτερος Γύρος.

Στην αρχή της 10ετίας του 1950, όταν η αντιπαράθεση ανατολής δύσης, είχε την πρώτη της σοβαρή κρίση, οι ΗΠΑ θέλησαν να εξοπλίσουν την Γερμανία. Η κυβέρνηση της Βόνης έθεσε τότε το δίλημμα ή θα εξοπλιστούμε ή θα πληρώσουμε τις αποζημιώσεις. Οι ΗΠΑ επέλεξαν την πρώτη επιλογή του εξοπλισμού και έτσι υπογράφηκε η συμφωνία χρέους του Λονδίνου το 1953. Η συμφωνία αυτή προέβλεπε την αναβολή εξόφλησης των αποζημιώσεων, μέχρι να επανενωθούν τα δύο Γερμανικά κράτη. Αυτό είχε την έννοια της παραπομπής στις Ελληνικές καλένδες καθόσον η επανένωση τότε φαινόταν αδιανόητη.

Έτσι από τότε καμία αποζημίωση δεν πληρώθηκε, εκτός από δύο περιπτώσεις, τη Γιουγκοσλαβία και την Ελλάδα.

Μετά το θάνατο του Στάλιν και την άνοδο στην εξουσία του Κρούτσεφ. Ο Κρούτσεφ επισκέφθηκε τον Τίτο και οι Αμερικάνοι φοβήθηκαν ότι ο Τίτο ίσως προσχωρήσει στο ανατολικό στρατόπεδο ξανά. Έτσι πρότειναν στη κυβέρνηση της Βόνης να πληρώσει τις αποζημιώσεις στην Γιουγκοσλαβία με στόχο να την κρατήσουν στο δυτικό στρατόπεδο.

Η Βόνη πειθάρχησε και πλήρωσε αποζημίωση 500 εκατ. μάρκων με τη μορφή χαμηλότοκης επενδυτικής πίστωσης «investment credit», με συμβατική περίοδο 99 ετών.

Όταν η Ελληνική κυβέρνηση έμαθε το γεγονός, προσέγγισε την κυβέρνηση της Βόνης επίσης. Κατά τη διάρκεια των πρώτων γύρων συνομιλιών, αμφότερες οι πλευρές χρησιμοποιούσαν την έκφραση «αποζημίωση». Όταν διαφάνηκα ότι η Βόνη θα πλήρωνε, η έκφραση «αποζημίωση» αντικαταστάθηκε με τον όρο «επενδυτική πίστωση» «investment credit». Αλλά ήταν σαφές και στις δύο πλευρές ότι αυτή η μελλοντική πιστωτική επένδυση θα αποτελούσε μία συγκαλυμμένη πληρωμή των αποζημιώσεων. Ο λόγος για τον οποίο δεν χρησιμοποίησαν τον όρο «αποζημιώσεις» ήταν απλός. Δεν ήθελαν να δημιουργήσουν προηγούμενο.

Το 1959, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής υπέγραψε επενδυτική πίστωση (investment credit) 200 εκατ. μάρκων και πήρε την υπόσχεση για άλλα 100 εκατ. μάρκα. Το επίσημο επιτόκιο αυτής της επένδυσης ήταν 5 ή 6 %, αλλά η Βόνη βρήκε τρόπο να αποφύγει το γερμανικό κοινοβούλιο και να μειώσει το επιτόκιο στο 2%. Κατά τη διάρκεια των συνομιλιών ο Κωνσταντίνος Καραμανλής προφορικά δήλωσε ότι μετά από αυτό θεωρεί το κατοχικό δάνειο ως εξοφλημένο.

Τρίτος Γύρος.

Παράλληλα με τις συνομιλίες για την «επενδυτική πίστωση», διεξάγονταν συνομιλίες με αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, για το θέμα των αποζημιώσεων για τα ναζιστικά εγκλήματα, που στηρίχθηκαν στον ρατσισμό. Οι αποδέκτες θα ήταν οικογένειες εβραϊκών θυμάτων.

Κατά τη διάρκεια των συνομιλιών η Βόνη, δέχθηκε στην περίπτωση της Ελλάδος να συμπεριληφθούν και τα θύματα των SS και της Βέρμαχτ (Wehrmacht). Ταυτόχρονα η Βόνη δέχθηκε να μην ασχοληθεί με το πώς θα διανεμηθούν οι αποζημιώσεις αυτές από την Ελληνική κυβέρνηση.

Αρχικά οι οικογένειες των θυμάτων στα Καλάβρυτα ήταν να λάβουν από 35.000 δραχμές για κάθε θύμα. Στο τέλος κάθε οικογένεια πήρε 17.000 δρχ. ανεξάρτητα από τον αριθμό των θυμάτων. Το ίδιο συνέβη στο Δίστομο, στο Κομμένο κ.α.

Κάποιο ποσό ενσωματώθηκε στον προϋπολογισμό του κράτους και κάποιο σε διάφορες «τσέπες.»

Η ιστορία αυτή είναι άγνωστη στην Ελλάδα, ή τουλάχιστον στους απλούς Έλληνες. Ποτέ δεν έγινε αντιληπτό ότι τα 200 εκατ. Μάρκα «επενδυτικής πίστωσης» ήταν κεκαλυμμένη αποζημίωση. Μόνο η ιστορία των 115 εκατ. Μάρκων είναι γνωστή στην Ελλάδα, αλλά όχι ξεκάθαρη.

Κατά την έναρξη της τρέχουσας κρίσης υπήρξαν φωνές οι οποίες απαιτούσαν 200 εκατ. Μάρκα αποζημιώσεις. Αργότερα προστέθηκαν τρία ακόμη μηδενικά, αποπληθορίζοντας το ποσό στα 200 δις Μάρκα.

Δικός μου προβληματισμός.

Μήπως έχει στοιχεία αλήθειας και για αυτό το Ελληνικό κράτος αποφεύγει την δικαστική συνδρομή του, δεν υπερψηφίζουν κάποια κόμματα την πρόταση στην Ευρωβουλή ή μέχρι προ ολίγου «χανόταν» ο σχετικός φάκελος ;;

* Ο ΑντώνιοςΛ. Βασιλείου είναι Αντιστράτηγος (εα) & Πολιτικός Μηχανικός, M.Sc. Επιχειρησιακός Ερευνητής, τ. Σύμβουλος ΟΑΣΕ επί Συμβατικών Εξοπλισμών, Μέλος Ινστ.Γεωπολιτικών Μελετών  “Εθνική Αναδημιουργία”