Γράφει ο Αντιστράτηγος (ε.α.) Αντώνης Βασιλείου*.
Η σημερινή ηγεσία της Τουρκίας του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δημιουργεί μια κρίση κάθε μήνα με διαφορετικές χώρες, ως έναν τρόπο για την ικανοποίηση του εθνικισμού και του θρησκευτικού εξτρεμισμού και για να αποσπά την προσοχή του λαού του από την κατάρρευση της οικονομίας. Τον περασμένο Νοέμβριο, η Τουρκία υπέγραψε παράνομο μνημόνιο με την κυβέρνηση της Τρίπολης στη Λιβύη, με το οποίο διεκδικεί μία τεράστια περιοχή της Μεσογείου. Έτσι η Τουρκία ξεκίνησε μια πορεία σύγκρουσης με την Αίγυπτο, την Ελλάδα και την Ευρώπη.
Ας δούμε πώς λειτουργεί η στρατηγική της «κρίσης του μήνα» για την Άγκυρα. Κάθε μήνα η ηγεσία επιλέγει είτε μια νέα εισβολή στο Ιράκ, είτε στη Συρία, ή να ενοχλήσει την Ελλάδα ή την Αίγυπτο ή την Κύπρο. Για παράδειγμα, στις 15 Ιουνίου η Άγκυρα ξεκίνησε την Επιχείρηση «Claw-Eagle», βομβαρδίζοντας χωριά σε όλο το βόρειο Ιράκ, ισχυριζόμενη ότι «εξουδετερώνει τους μαχητές του ΡΚΚ» καίτοι δεν υπήρχαν στοιχεία ότι το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK) είχε πραγματοποιήσει πρόσφατες επιθέσεις.
Η Τουρκία απλώς άρχισε να βομβαρδίζει με F-16 και drones, επειδή έπρεπε να αναθέσει στον στρατό του να κάνει κάτι κάθε μήνα. Από το δήθεν πραξικόπημα του Ιουλίου του 2016, η Άγκυρα χρησιμοποιεί τον στρατό της όσο το δυνατόν περισσότερο για να τον κρατήσει απασχολημένο. Για παράδειγμα, εισέβαλε στη Συρία με την Επιχείρηση «Euphrates Shield» το 2016 και το 2017. Στη συνέχεια, τον Ιανουάριο του 2018 εισέβαλε στην πόλη Afrin, στη βόρεια Συρία, εξαναγκάζοντας 160.000 Κούρδους να φύγουν από τα σπίτια τους. Το Afrin είναι τώρα κέντρο εμπορίας ανθρώπων και εθνοκάθαρσης, όπου οι μειονότητες αναγκάστηκαν να φύγουν από τους εξτρεμιστές της Συρίας που υποστηρίζονται από τους Τούρκους.
Μετά το 2018, η Τουρκία ξεκίνησε την εισβολή στην πόλη Tel Abyad της βόρειας Συρίας τον Οκτώβριο του 2019. Στη συνέχεια υπέγραψε το παράνομο μνημόνιο με τη Λιβύη και άρχισε να ενεργοποιεί τους ρόλους της στην Idlib, στο βόρειο Ιράκ, στη Λιβύη και στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Τουρκία έστειλε μαχητικά αεροσκάφη και στρατιώτες στη Λιβύη τον Δεκέμβριο του 2019. Τον Απρίλιο του 2020 βοήθησε να αναχαιτιστούν οι δυνάμεις του Εθνικού Στρατού της Λιβύης και χρειάστηκε η απειλή της Αιγύπτου ότι θα παρέμβει τον Ιούνιο και τον Ιούλιο για να σταματήσει η Τουρκία τις δραστηριότητες της. Εν τω μεταξύ, η Τουρκία είχε συγκρουστεί με το Συριακό καθεστώς στην Idlib τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο και πίεσε τη Ρωσία για μια νέα συμφωνία, ζητώντας περισσότερα αντιαεροπορικά συστήματα S-400. Στη συνέχεια, η Τουρκία έστρεψε την προσοχή της στο Ιράκ τον Ιούνιο και ακολούθησε η μετατροπή του ιστορικού μουσείου της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. Ακολούθως είπε ότι θα απελευθερώσει το τέμενος του Al-Aqsa στην Ιερουσαλήμ, ίσως επιδιώκοντας μια νέα κρίση με το Ισραήλ.
Πριν όμως στοχεύσει το Ισραήλ, η Τουρκία προσπάθησε να προωθήσει τις θέσεις της στη Μεσόγειο οι οποίες είχαν ήδη προκαλέσει ντόμινο, κάνοντας την Ελλάδα, την Αίγυπτο, τα ΗΑΕ και τη Γαλλία να ενωθούν για να καταδικάσουν την επίθεση της Τουρκίας. Στη συνέχεια, η Ελλάδα και η Αίγυπτος υπέγραψαν συμφωνία στις 6 Αυγούστου. Αυτή η συμφωνία εξαφανίζει το παράνομο μνημόνιο Λιβύης-Τουρκίας. Προηγήθηκε η συμφωνία μεταξύ Ισραήλ, Κύπρου και Ελλάδας που υπέγραψαν τον Ιανουάριο τη συμφωνία για τον αγωγό EASTMED, η οποία οριστικοποιήθηκε με την επικύρωση της τον περασμένο Ιούλιο.
Η Τουρκία πρόσφατα αποφάσισε να στείλει το ναυτικό της στη θαλάσσια περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου με γεωτρύπανα και σεισμογραφικά για να αμφισβητήσει τις προαναφερθείσες συμφωνίες και να δηλώσει την παρουσία της στην περιοχή. Έστειλε το πλοίο Oruc Reis για να πραγματοποιήσει δραστηριότητες έρευνας στη Μεσόγειο μεταξύ Κύπρου και Κρήτης δηλώνοντας ταυτόχρονα ότι θα υπερασπιστεί τα δικαιώματα της ίδιας και του παράνομου ψευδοκράτους της «Βόρειας Κύπρου».
Τώρα ισχυριζόμενη ότι η Ελλάδα δεν ανταποκρίθηκε στις εκκλήσεις της Άγκυρας για συνομιλίες, εξέδωσε «NAVTEX» και έστειλε το σεισμογραφικό ερευνητικό σκάφος Oruc Reis συνοδευόμενο από δύο πλοία υλικοτεχνικής υποστήριξης, τρεις φρεγάτες, κανονιοφόρους και υποβρύχια, για τη διεξαγωγή «έρευνας» εντός της Ελληνικής υφαλοκρηπίδας. Για να πυροδοτήσει δε τον εθνικισμό, τα Τουρκικά μέσα ενημέρωσης δείχνουν το ερευνητικό σκάφος να περιβάλλεται από τα τουρκικά πολεμικά πλοία.
Η τρέχουσα κρίση στην Ανατολική Μεσόγειο φαίνεται να είναι πολύ ελκυστική για να δώσει τροφή στον κυβερνητικό Τύπο και στα κρατικά μέσα ενημέρωσης της Άγκυρας, ώστε να προβάλουν τον Ερντογάν και την παρέα του. Η Άγκυρα είναι ο μεγαλύτερος δεσμώτης των δημοσιογράφων στον κόσμο, οπότε τα μέσα μαζικής ενημέρωσης είναι απόλυτα με το μέρος του κυβερνώντος κόμματος AKΡ. Οι διαφωνούντες στην Τουρκία συχνά φυλακίζονται για χρόνια, μόνο και μόνο επειδή ασκούν κριτική στην κυβέρνηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και συχνά χαρακτηρίζονται τρομοκράτες. Δεν υπάρχει έλεγχος στις στρατιωτικές αποφάσεις στην Άγκυρα και η Άγκυρα γνωρίζει ότι οι εβδομαδιαίες στρατιωτικές ασκήσεις ή οι προκλήσεις προς την Ελλάδα, την Αίγυπτο, το Ιράκ, το PKK, την ΕΕ, το ΝΑΤΟ, τη Συρία, τις ΗΠΑ και βασικά όλους τους γείτονες κυρίως, κάνουν την ηγεσία της Τουρκίας να φαίνεται σημαντική. Αυτό συμβαίνει και για τον λόγο ότι το νόμισμα της Τουρκίας συνεχίζει την καταστροφική του πτώση, καθώς και για τον κακό χειρισμό της πανδημίας του κορωνοϊού.
Το θέμα των σεισμογραφικών ερευνών και γεωτρήσεων, με την εικόνα ένα ερευνητικό πλοίο να αποστέλλεται με μια μεγάλη ναυτική συνοδεία, στοχεύει περισσότερο στο να αποσπά την προσοχή του τουρκικού λαού από την οικονομική κρίση, παρά στην πραγματική αντιπαράθεση με την Ελλάδα στη θάλασσα. Το ιστορικό της Άγκυρας δείχνει ότι συνήθως χρησιμοποιεί πληρεξούσιους Σύριους αντάρτες και τζιχαντιστές για να πολεμήσουν για αυτήν στη Λιβύη και τη Συρία και διεξάγει στρατιωτικές επιχειρήσεις μόνο εναντίον εκείνων που δεν μπορούν να ανταποδώσουν στρατιωτική χτυπήματα, όπως οι Κούρδοι στο βόρειο Ιράκ. Απόδειξη η στάση της όταν ήρθε αντιμέτωπη με την Αιγυπτιακή κόκκινη γραμμή στη Λιβύη ή τη Ρωσία στη Συρία.
Εκείνο που δεν είναι σαφές για την Τουρκία είναι το πού μπορεί να βρίσκεται αυτή η κόκκινη γραμμή στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο και με τις πρόσφατες ενέργειες της αυτό προσπαθεί να διαπιστώσει. Εδώ έρχεται ο ρόλος και η ευθύνη της Ελλάδος να του δείξει με αποφασιστικότητα πού είναι αυτή η κόκκινη γραμμή.
* Ο Αντώνης Βασιλείου είναι Αντιστράτηγος (εα), Διπλωματούχος Πολιτικός Μηχανικός, MSc Επιχειρησιακός Ερευνητής, τ. Σύμβουλος ΟΑΣΕ επί Συμβατικών Εξοπλισμών και τ. Μελετητής των Συστημάτων Διοικήσεως και Ελέγχου Πληροφοριών του ΝΑΤΟ.
(πηγή :The Jerusalem Post)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου